Lansio rhaglen Gŵyl Ffilm LHDT+ Gwobr Iris

Cynhelir 19eg Gŵyl Ffilm LHDTQ+ Gwobr Iris - sy'n dathlu straeon byd-eang a swyn Caerdydd - o ddydd Llun 13 - dydd Sul 19 Hydref 2025 yng Nghaerdydd. Mae rhaglen eleni yn cynnwys mwy na 60 o ffilmiau byrion, 13 o ffilmiau nodwedd syfrdanol, deg Sgwrs, dychweliad y Diwrnod Diwydiant, Noson Agoriadol, a gwobrau a gyflwynir drwy gydol yr wythnos yn ystod tri digwyddiad ar wahân. Dyma gyfle i gwrdd â rhai o'r bobl greadigol mwyaf talentog o bob cwr o'r byd, ac rydym am eich croesawu i'n Pencadlys Gŵyl yn Plaza’r Stadiwm, cartref Sinema Vue, am wythnos o dalent adrodd straeon.

Dywedodd Berwyn Rowlands, Cyfarwyddwr Gŵyl Ffilm LHDTQ+ Gwobr Iris: “Y peth gorau am Iris i mi yw’r cyffro o ddod â storïwyr anhygoel ynghyd yng Nghaerdydd. Rydyn ni bob amser yn gyffrous i rannu ffilmiau a chwrdd â gwneuthurwyr ffilmiau. Dyna harddwch Iris. Gallwch chi wylio ffilm ac yna cael sgwrs gyda’r gwneuthurwr ffilmiau yn y Bar Gŵyl yn ddiweddarach. Nid yw hyn yn rhywbeth sy’n digwydd ym mhob gŵyl ffilm.”

Eleni, mae gennym y pleser o groesawu llawer o'n alumni yn ôl a'u ffilmiau newydd, gan gynnwys y canlynol:

• Dima Hamdan, cyfarwyddwr y ffilm a enillodd Wobr Iris 2025, Blood Like Water, sy'n dychwelyd i gymryd rhan mewn Sgwrs Iris ddydd Sadwrn, 18 Hydref.
• Mae Rohan Kanawade yn dychwelyd ar ôl cyflwyno dwy ffilm fer (2015 a 2019) gyda'i ffilm nodwedd gyntaf a enillodd wobr yn Sundance, Cactus Pears.
• Mae John Sheedy, cyfarwyddwr y ffilm a enillodd Wobr Iris 2022, Tarneit, yn dychwelyd gyda Never, Never, Never, 13 Cynhyrchiad Iris a fydd yn cael ei berfformiad cyntaf byd-eang ar Noson Agoriadol (13 Hydref).eg
• Mae Harry Lighton yn dychwelyd gyda'r ffilm nodwedd Pillion, ar gyfer y dangosiad cyntaf yng Nghymru yn syth ar ôl y premiere byd-eang yn Cannes, 2025. Cyflwynodd Harry ddwy ffilm yn flaenorol yn 2017 a 2018 ar gyfer y Ffilm Fer Orau Ym Mhrydain.
• Mae Petersen Vargas yn dychwelyd gyda'r ffilm nodwedd Some Nights I Feel Like Walking, yn dilyn cyflwyniad i Wobr Iris 2021.
• Mae Daniel Nolasco yn dychwelyd gyda'r ffilm nodwedd Only Good Things, yn dilyn cyflwyniad ffilm fer yn 2020.
• Mae Clari Ribeiro yn dychwelyd gydag ail ffilm a gyrhaeddodd restr fer Gwobr Iris, If I'm Here It Is By Mystery, yn dilyn cyflwyniad cyntaf a gyrhaeddodd restr fer yn 2022.
• Mae Marin Håskjold yn dychwelyd gydag ail ffilm a gyrhaeddodd restr fer Gwobr Iris, The Hammer of Witches, yn dilyn cyflwyniad cyntaf a gyrhaeddodd restr fer yn 2020.

Yn ogystal â'r pum sgwrs a gynhelir yn ystod y Diwrnod Diwydiant, bydd pum sgwrs gyhoeddus yn ystod Wythnos Iris.

• Bydd Adjoa Andoh, seren Bridgerton, Casualty, a Doctor Who, yn sgwrsio ddydd Mawrth 14 Hydref.
• Mae Straeon y Ddinas Hon, y sesiwn reolaidd boblogaidd a gynhyrchir gan The Queer Emporium, yn cael trawsnewidiad Iris ddydd Mercher, 15 Hydref.
• TikTok: Yr Alwad (a gyflwynir yn y Gymraeg, gyda chyfleusterau cyfieithu), ddydd Iau, 16 Hydref, sy'n canolbwyntio ar y ffenomenon dramâu byrion TikTok, lle mae S4C a Chymru yn arwain y ffordd gyda'u cynnwys ar-lein Hansh.

Ymhlith y 13 ffilm nodwedd a ddangosir eleni mae Dreamers gan Joy Gharoro-Akpojotor a Lesbian Space Princess gan Leela Varghese ac Emma Hough Hobbs. Enillodd Dreamers wobr y gynulleidfa yng Ngŵyl Ffilm GAZE 2025 yn Nulyn a bydd yn dod i Iris yn syth o Ŵyl Ffilm Llundain. Mae'r ffilm yn dilyn stori'r mudwr o Nigeria, Isio, sy'n cael ei dal a'i hanfon i Ganolfan Symud Hatchworth. Mae hi'n gobeithio am wrandawiad lloches teg ac yn argyhoeddedig os bydd hi'n dilyn y rheolau y bydd hi'n cael ei rhyddhau - er bod ei chyd-letywr newydd Farah yn dweud wrthi ei bod hi'n gwneud camgymeriad diniwed. Bydd Joy yn mynychu'r dangosiad, a bydd hwn yn berfformiad cyntaf yng Nghymru.

Mae Lesbian Space Princess yn ffilm nodwedd arobryn, gan gynnwys y Teddy am y Ffilm Nodwedd Orau yng Ngŵyl Ffilm Ryngwladol Berlin ac ennill Gwobr y Gynulleidfa GIO yng Ngŵyl Ffilm Sydney. Mae gan un o'r cyfarwyddwyr Leela Varghese ffilm fer hefyd mewn cystadleuaeth am Wobr Iris, I'm The Most Racist Person I Know a bydd Leela yn mynychu'r dangosiad (ar ddydd Gwener 17 Hydref), a chefnogir ei phresenoldeb gan Sheba Soul Ensemble.

Parhaodd Berwyn Rowlands: “Byddaf yn onest, dydyn ni ddim wedi cael yr holl ffilmiau roedden ni eu heisiau. Ac i barhau â’r gonestrwydd, mae hyn bob amser yn wir, ond eleni fe ddaethon ni ar draws rhai sylwadau am ‘beidio â bod eisiau dangos mewn gŵyl ffilmiau hoyw’. Mae hyn ychydig yn peri gofid ac yn tynnu sylw at y ffaith bod pethau wedi dechrau newid ac o bosibl symud i’r cyfeiriad anghywir.

“Gwnes i gwrdd â Russell T Davies yn ddiweddar. Roedden ni’n mynychu Gŵyl SCENE ym Manceinion, ac fe gytunon ni fod ‘pethau wedi gwella, ond nawr mae pethau’n gwaethygu’n gyflym ac ar frys. Mae’r hyn sy’n digwydd yn America bob amser yn digwydd yma’. Ond rydyn ni’n dal yma yn rhannu’r straeon y mae’r brif ffrwd weithiau’n eu hanwybyddu yn ein 19eg flwyddyn ac mae’r 20fed ychydig o amgylch y gornel.

“Yn ffodus, mae Iris yn llawn ffilmiau anhygoel, gyda straeon cryf. Rydw i wrth fy modd ein bod ni’n cau gyda Pillion a gyfarwyddwyd gan Harry Lighton ac yn Alumnus Iris. Mae gennym ni hefyd enillydd o ŵyl Sundance Cactus Pears a ysgrifennwyd a chyfarwyddwyd gan Alumnus Iris arall, Rohan Kanawade. “Rydym bob amser wedi ymrwymo i gyflwyno ein cynulleidfa i gynifer o wneuthurwyr ffilmiau ag y gallwn fforddio ac nid yw eleni yn eithriad.”